Vier dagen van de wereld

Impact van een delier op een patiënt en zijn familie

Twee jaar geleden kreeg Gerard Olinga (toen 72 jaar) een zware operatie. Hij had voor de tweede keer binnen zes maanden kanker in zijn hals. De operatie zou zijn strottenhoofd verwijderen, waardoor hij waarschijnlijk niet meer zou kunnen praten. Gelukkig slaagde de chirurg erin om zijn strottenhoofd te behouden. Wel werd er 3 centimeter van zijn luchtpijp verwijderd. Gerard had weinig pijn en kreeg goede zorg, maar hij kreeg wel een delier. Dat was heel ingrijpend.

De nacht van het delier

Gerard las vooraf over het delier. Hij wist dat hij meer risico liep door zijn leeftijd en de operatie. Hij kende ook verhalen van iemand die een delier had meegemaakt. Kort na zijn operatie voelde hij zich rustig, maar in de nacht veranderde dat in verwarring en angst.

"Die nacht zag ik een patiënt tegenover me doodgaan. Twee verplegers draaiden haar bed om, zodat ze aan het bedhek vastgebonden boven de vloer hing. Ik vroeg de nachtzuster om de deur te sluiten, maar dat deed ze niet. Ik werd boos en dacht dat ze mij ook kwamen halen," vertelt Gerard.

Dagboek van een delier

Tijdens een van de nachten vroeg Gerard om pen en papier om zijn ervaringen op te schrijven. Hij besefte dat hij verward was en dacht dat het een delier moest zijn. Later bleek dat zijn aantekeningen helemaal niet leesbaar waren.

"Ik zag veel verschillende beelden en hoorde een stem in mijn hoofd zeggen: ‘We hebben de kleuren aangepast aan de nacht’. Alles was in zwart-wit. Ik wist dat de beelden niet echt waren, maar ze leken wel net echt. Zelfs met mijn ogen dicht zag ik het allemaal voor me!" zegt Gerard.

Impact op de familie

Gerards partner wist niet veel over het delier. Ze probeerde hem gerust te stellen, maar dat hielp niet. Zijn zoon vond het moeilijk om op bezoek te komen, omdat Gerard zo vreemd deed. Gerard denkt dat meer informatie over het delier zijn familie had kunnen helpen. "Verpleegkundige Marit was voor mij heel belangrijk. Ze stelde me gerust als ik dacht dat er mensen in mijn kamer waren. Ze behandelde mijn vragen serieus en dat gaf me rust," zegt Gerard.

Terug naar de realiteit

Ondanks preventieve maatregelen zoals oriëntatie in tijd en plaats, had Gerard bedrust na de operatie. Hierdoor was het moeilijk om een goed dag- en nachtritme te hebben. Dat maakte herstel moeilijk. "Ik voerde gesprekken over hele moeilijke onderwerpen, zoals het Pareto-principe. Op hetzelfde moment zag ik bloemen en landkaarten op de muur," herinnert Gerard zich.

Angst voor dementie

Twee jaar later herinnert Gerard zich de week in het ziekenhuis nog steeds goed. Vooral de nachten weet hij nog goed. Bij thuiskomst was hij emotioneel en had hij moeite om dingen te herinneren. Dat maakte hem bang voor dementie. "Ik bridge nu fanatiek om mijn geheugen te trainen," zegt Gerard.

Lees ook het verhaal van een naaste.