Wat is een delier?
Bij een delier ben je in plotseling in de war. Je vindt het lastig om je aandacht bij dingen te houden. Je gedrag kan veranderen. Je ziet soms ook dingen die er niet zijn en reageert anders dan je normaal doet. Je kunt je angstig voelen en hebt je emoties niet onder controle. Iedereen kan een delier krijgen. Meestal komt het voor bij mensen die ouder dan 70 jaar zijn.

Hoe herken je een delier?
Een delier heeft altijd deze kenmerken:
- plotselinge verandering in hoe je denkt en hoe je je omgeving ervaart,
- moeite met wakker blijven en je aandacht ergens bijhouden,
- problemen met onthouden en logisch denken.
Overige klachten bij een delier
Iemand die een delier heeft, kan ook andere verschijnselen hebben, zoals:
- last van prikkels uit de omgeving, omdat ze eng of verwarrend zijn,
- onduidelijk praten,
- slaapproblemen of een ander slaapritme,
- wisselende emoties en anders reageren dan normaal,
- niet herkennen van naasten of niet weten welke dag of tijd of plaats het is,
- hallucineren: dingen zien en horen die er niet zijn,
- wanen: ideeën hebben die niet kloppen met de waarheid.
De klachten zijn niet altijd hetzelfde. Soms merk je er weinig van, maar op andere momenten zijn ze juist duidelijk aanwezig. Vaak zijn de klachten in de avond en ’s nachts het sterkst.
Verschillende vormen van delier
Er zijn drie vormen van een delier:
- Hyperactief delier – Iemand is onrustig, plukkerig en kan hallucinaties of wanen hebben.
- Stil delier – Iemand is juist stil, teruggetrokken en soms slaperig.
- Gemengd delier – de twee vormen stil en hyperactief wisselen elkaar af.

Wat zijn de oorzaken van een delier?
Een delier heeft altijd een lichamelijke oorzaak. Een delier kan bijvoorbeeld komen door een blaasontsteking of een verstopping van de darmen maar ook na een operatie.
De kans dat je een delier krijgt is groter:
- als je ouder bent dan 70 jaar,
- als je een ziekte in de hersenen hebt zoals dementie,
- als je moeilijk kunt bewegen, veel zit of vaak valt,
- als je dingen niet goed kunt horen of zien,
- als je al eens een delier hebt gehad,
- als je in de stervensfase bent,
- als je medicijnen gebruikt die je gedrag of beleving kunnen veranderen,
- bij het stoppen met middelen zoals alcohol, nicotine of rustgevende medicijnen.
Wat zijn de gevolgen van een delier?
Hoe erg een delier is, hoe lang het duurt en wat de gevolgen zijn, hangt af van:
- de oorzaak,
- hoe kwetsbaar iemand is,
- hoe goed de behandeling werkt.
Een delier duurt meestal kort, vaak drie tot vijf dagen. Soms duurt het langer, vooral bij oudere mensen kan een delier langer aanhouden. Soms wel een paar weken.
Een delier kan bij ouderen bijvoorbeeld leiden tot:
- blijvende schade aan de hersenen,
- dementie,
- een hoger risico op overlijden.
Het kan ook zijn dat je:
- dingen minder goed kan onthouden,
- je moeilijker kunt concentreren,
- moeite krijgt met bewegen of met dingen die je elke dag doet, zoals boodschappen of
- ergens naartoe gaan,
- niet goed kunt slapen,
- hallucinaties keren terug tijdens dromen en of nachtmerries,
- je schaamt voor je gedrag tijdens het delier,
- bang bent dat het nog een keer gebeurt,
- je somber of verdrietig voelt.